पुरुष स्वास्थ्यकर्मीहरूलाई अप्रत्याशित वा अविश्वास गरिएको क्षेत्रहरूमा, महिला खोपकर्मीहरूले फस्टाउनको लागि ठाउँ बनाएका छन्।
नाइजेरियाको राजधानीको बाहिरी भागमा रहेको काडो लाइफक्याम्पको छिमेकमा, २९ वर्षीया युचारिया जोसेफले कूलर बक्स समातेर आफ्नो दिन बिताउन निस्किन्। भित्र बरफमा प्याक गरिएका मौखिक पोलियो खोपहरू छन्।
जोसेफको बाटोले उनलाई धुलोले भरिएका गल्लीहरू, टिनको छाना भएका घरहरू, मस्जिदहरू र चर्चहरू पार गर्दै लैजान्छ। रात पर्दासम्म, उनी र उनको छ जना महिलाको टोलीले सयौं बालबालिकालाई खोप लगाइसक्नेछन्। उनीहरूको लक्ष्य: कुनै पनि बच्चालाई देशभरि हजारौंलाई अपाङ्ग बनाउने रोगबाट असुरक्षित नराख्ने कुरा सुनिश्चित गर्नु।
२०२० मा, विश्व स्वास्थ्य संगठन (WHO) द्वारा नाइजेरियालाई जंगली पोलियोभाइरस मुक्त घोषणा गरिएको थियो – जुन एक पटक विश्वव्यापी प्रसारणको केन्द्रमा रहेको देशको लागि एक ऐतिहासिक उपलब्धि हो। तर भाइरस पूर्ण रूपमा हराएको छैन।
सर्कुलेटिङ भ्याक्सिन-व्युत्पन्न पोलियोभाइरस (cVDPV) भनेर चिनिने सम्बन्धित स्ट्रेनले अझै पनि कम प्रतिरक्षा प्राप्त समुदायहरूलाई खतरामा पार्छ। जंगली भाइरसको विपरीत, मौखिक खोपबाट कमजोर भाइरस उत्परिवर्तन हुँदा र दूषित खाना वा पानी मार्फत फैलिएपछि cVDPV देखा पर्दछ, उदाहरणका लागि, धेरै कम बच्चाहरूलाई खोप लगाइएका क्षेत्रहरूमा।
त्यो खतरा कायमै छ। स्थिर प्रगतिको बावजुद, नाइजेरियाले अझै पनि cVDPV को छिटपुट प्रकोपहरू रिपोर्ट गर्दछ। यस वर्षको मार्चसम्म, देशले उत्परिवर्तित स्ट्रेनको १० केसहरू रिपोर्ट गरेको थियो। गत वर्ष, ९८ cVDPV2 केसहरू रिपोर्ट गरिएको थियो।
उत्तरी नाइजेरियामा जारी असुरक्षा र अन्यत्र प्रतिरोधको पकेटहरूको साथ, पोलियो उन्मूलन गर्ने काम अब जोसेफ जस्ता महिलाहरूको काँधमा भारी छ, जो प्रायः सांस्कृतिक, धार्मिक र सुरक्षा कारणहरूको संगमका कारण घरपरिवारमा पहुँच प्रदान गर्ने एक मात्र हुन्।
“यो मेरो उपहार हो,” जोसेफले आफ्नो कामको बारेमा भनिन्, जब उनले सूर्यमुनि आफ्नो हेडस्कार्फ समायोजन गरिन्। “म विभिन्न इलाकामा जान्छु। म आमाहरूसँग कुरा गर्छु। म उनीहरूसँगै बस्छु। मलाई थाहा छ उनीहरूलाई कसरी मनाउने। त्यसैले यो काम सम्भव बनाउँछ।”
नाइजेरिया
अग्रपन्थी महिलाहरू
जोसेफ जस्ता महिला स्वास्थ्यकर्मीहरू नाइजेरियाको पोलियो प्रतिक्रियाको मेरुदण्ड हुन्।
ग्रामीण वा रूढिवादी समुदायहरूमा, पुरुष स्वास्थ्यकर्मीहरूलाई प्रायः महिला र बालबालिकाहरूसँग अन्तरक्रिया गर्न अनुमति दिइँदैन। द्वन्द्व प्रभावित क्षेत्रहरूमा, घरपरिवारहरू बीच घुम्ने अनौठा पुरुषहरूलाई शंकाको नजरले हेर्न सकिन्छ, किनकि यी मध्ये धेरै क्षेत्रहरू विद्रोहीहरूसँग लडिरहेका छन्।
बोर्नो राज्यमा – नाइजेरियाको लामो समयदेखि चलिरहेको बोको हराम विद्रोहको केन्द्रबिन्दु र पोलियो प्रकोपबाट सबैभन्दा बढी प्रभावित क्षेत्रहरू मध्ये एक – दांव विशेष गरी उच्च छ। पुरुष स्वास्थ्यकर्मीहरूलाई कहिलेकाहीं समुदायले सरकारी सेना वा गुप्तचर सेवाहरूसँग काम गरेको शंका गरेको छ।