वकिल – अधिवक्ता

भक्तपुर नेपाल मजदुर किसान पार्टीका अध्यक्ष नारायणमान बिजुक्छेँ (रोहित) को प्रमुख आतिथ्यमा प्रा.डा. रजितभक्त प्रधानाङ्ग र सोमकान्ता भण्डारीको संयुक्त लेखनमा प्रकाशित ‘फौजदारी कानुन र फौजदारी न्याय’ पुस्तक एक समारोहबिच शनिबार सार्वजनिकीकरण भयो । भक्तपुर नगरपालिकाद्वारा सञ्चालित ख्वप कलेज अफ लको आयोजनामा ख्वप इन्जिनियरिङ कलेजको सभा कक्षमा भएको उक्त कार्यक्रममा अध्यक्ष बिजुक्छेँलगायत कार्यक्रमका अतिथिहरूले संयुक्त रूपमा पुस्तक विमोचन गर्नुभएको थियो । कार्यक्रममा अध्यक्ष बिजुक्छेँले विद्यार्थीहरूलाई उत्तीर्ण गराउने ढङ्गले मात्र अध्यापन गर्न नहुने र विद्यार्थीले पनि उत्तीर्ण गर्ने मनसायले मात्र अध्ययन गर्न नहुने स्पष्ट पार्दै कुनै पनि विषय गहिराइमा गएर बुझ्न सकेमात्र सत्य र यथार्थ कुरा थाहा पाउन सकिने बताउनुभयो । परीक्षा नै नलिइकन उत्तीर्ण गराउने पद्धति गलत भएको र यसबारे शिक्षाविद्हरूले विरोध गर्दा गर्दै पनि सरकार सचेत नहुँदा नेपालको शैक्षिक स्तर खस्किँदै गएको उहाँले बताउनुभयो । अध्यक्ष बिजुक्छेँले भन्नुभयो, “झन्डै पच्चीस वर्षअगाडि विश्व बैङ्कले नेपालका मुख्य मुख्य भनिने शिक्षाविद्हरूलाई उच्च शिक्षा गरिबहरूलाई दिन आवश्यक नभएको, जसले पैसा खर्च गर्न सकिन्छ उनीहरूलाई मात्र उच्च शिक्षा दिनुपर्ने, सरकारले उच्च शिक्षामा दिइरहेको अनुदान कटौती गर्नुपर्ने र सबै जनताले उच्च शिक्षा अध्ययन गर्ने अवसर पाए भरिया र किसानको काम कसले गर्ने भन्ने जस्ता गलत सुझाव दियो । त्यसले बहुमत जनता शिक्षाबाट वञ्चित हुने भएकोले हामीले त्यसको विरोध गरेका थियौँ ।” सरकारमा गएका पार्टीहरूले नेपालको हितमा भन्दा पश्चिमी देश अथवा विदेशी पुँजी र बहुराष्ट्रिय कम्पनीको हितमा काम गरिरहेको स्पष्ट पार्दै अध्यक्ष बिजुक्छेँले योजनाबद्ध ढङ्गले षड्यन्त्रपूर्वक नेपाली युवाहरूलाई उच्च शिक्षाबाट वञ्चित गराई वैदेशिक रोजगारीको नाममा बहुराष्ट्रिय कम्पनीको सस्तो ज्यामी बन्न बाध्य बनाइरहेको बताउनुभयो । कानुनमा के छ भन्दा पनि कानुन लागु गर्ने शासक पार्टीहरूको नियत के हो समयमै बुझ्नु जरूरी भएको उहाँको भनाइ थियो । अध्यक्ष बिजुक्छेँले भन्नुभयो, “कुन पार्टी सरकारमा गयो भन्दा पनि सरकारमा गएका पार्टीहरूले आफ्नो पार्टी घोषणापत्रअनुसार काम गरेको छ कि छैन त्यो महत्वपूर्ण हुन्छ । सरकारमा गएर घोषणापत्रअनुसार काम गरेन भने ती पार्टीले जनतालाई धोका दिएको बुझ्नुपर्छ । पार्टीको नामसँग भन्दा पार्टीले गर्ने कामसँग सरोकार राखी त्यसबारे हामीले जनतालाई सचेत बनाउनु जरूरी छ ।” २०४५ सालको भक्तपुर काण्डमा पार्टीका ६७ जना कार्यकर्तालाई ज्यान मुद्दा लगाएको र पक्राउ परेका नेता कार्यकर्तालाई निर्घात कुटपिट गरेको स्मरण गर्दै उहाँले भन्नुभयो, “भक्तपुर काण्डमा भएको षड्यन्त्रबारे कानुनका जानकारहरूले पछि थाए पाए र उहाँहरूले कानुनी रूपमा सहयोग गरे ।” कानुन थाहा नहुँदा धेरै क्षति हुने स्पष्ट पार्दै अध्यक्ष बिजुक्छेँले अन्तर्राष्ट्रिय कानुनका साथै देशको राष्ट्रिय कानुनबारेमा जानकारी हुनु जरूरी छ भन्नुभयो । हरेक राजनीतिक कार्यकर्ताले कानुन जानु जरूरी भएकोले न्यायिक शिक्षाको बारेमा टोल टोलमा गई जनतालाई जानकारी दिन सके देशकै सेवा हुने उहाँले बताउनुभयो । भक्तपुर नगरपालिकाका प्रमुख, कलेज सञ्चालक समितिका अध्यक्ष एवं कार्यक्रमका सभापति सुनिल प्रजापतिले वरिष्ठ अधिवक्ता प्रा.डा. रजितभक्त प्रधानाङ्ग र सहन्यायाधिवक्ता सोमकान्ता भण्डारीबाट लिखित ‘फौजदारी कानुन र फौजदारी न्याय’ नामक पुस्तक ख्वप कलेज अफ लको तर्फबाट सार्वजनिकीकरण गर्ने अवसर पाउँदा खुसी लागेको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “फौजदारी कानुन र न्याय अत्यन्त व्यापक विषय हो । हरेक देशले यसलाई आ–आफ्नो कानुनमा व्यवस्था गरिएको हुन्छ । ‘नौजना अपराधी छुटून् तर एकजना निरपराधीले सजाय नपाओस्’ भन्ने फौजदारी न्यायको मान्यता हो ।” “नेपालको प्रशासनमा कष्टपूर्ण थुना, अभद्र व्यवहार, चरम यातना सामान्यजस्तै हो । उदाहरण धेरै टाढा जानुपर्दैन हामी स्वयम् त्यसको साक्षी छौँ । २०४५ भदौ ९ गतेको चर्चित ‘भक्तपुर काण्ड’ मा नेमकिपाका अध्यक्ष रोहितसहित नेमकिपाका धेरै नेता कार्यकर्ताहरू जेल पर्नुभयो । पक्राउ परेका सबैलाई पञ्चायती प्रशासनले अमानवीय र क्रूर यातना दियो; परिवारहरूलाई पनि त्यतिकै पीडा दियो; तत्कालीन संविधान र कानुन मात्र होइन, मानव अधिकार र अन्तर्राष्ट्रिय फौजदारी न्यायको समेत हाकाहाकी उल्लङ्घन ग¥यो । सिद्धान्त र व्यवहारमा एकरूपता नहुँदा फौजदारी न्याय प्रणाली र सिङ्गो अदालतप्रति नै जनविश्वास घट्दो छ । न्यायिक अधिकारीको अनुमतिबिना थुनामा राख्न नपाइने कानुनी बन्दोबस्त हुँदा हुँदै पनि अहिले पनि कैयौँ मानिसहरू गैरकानुनी थुनामा रहेको, झूटो आरोपमा जेलमा परेका जस्ता समाचारहरू आइरहेका छन् ।” प्रमुख प्रजापतिले भन्नुभयो । नेपालको संविधानले स्वतन्त्र, निष्पक्ष र सक्षम न्यायपालिका तथा कानुनी राज्यको अवधारणालाई अङ्गीकार गरेको तर, व्यवहारमा भने जनताले न्यायपालिकाको काम कारबाहीमा परिवर्तनको अनुभूति गर्न नपाएको चर्चा गर्दै प्रमुख प्रजापतिले विगतमा दरबारको निर्देशनमा चलेजस्तै अहिले शासक दलहरूको निर्देशनमा न्यायालय चल्ने गरेको र सरकारको शाखाजस्तो न्यायपालिका भएको आरोपबाट न्यायपालिका मुक्त हुनसक्नुपर्ने धारणा राख्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “न्यायालयले फौजदारी कानुनअनुसार दोषी ठहर गरी जेलमा राखेका कति अपराधीहरूलाई राष्ट्रपतिले सजाय छुट गरी रिहा गरेको विषय पनि अहिले निकै विवादित बनेको छ । २०७२ सालमा नेपालगञ्जमा दिन दहाडै खुँडा प्रहार गरी चेतन मानन्धरको हत्या गरेका रिगल भनिने योगराज ढकाललाई अदालतले सर्वस्वसहित जन्मकैद तोकेकोमा उनलाई सजाय माफी गरी रिहा गरियो । पछि पुनः उनलाई सर्वोच्च अदालतले जेल चलान गरेको थियो । त्यसै गरी दाजुको हत्या गर्ने सुजन कोइरालाले पनि राष्ट्रपतिबाट कैद माफी पाए । कैद मिनाहापछि रिहा भएको केही वर्षमै उनले पूर्व श्रीमती र दुई बालिकाको हत्या गरे । उनी अहिले जेलमा छन् । उनले माफी नपाएका भए अन्य व्यक्तिहरूको ज्यान जाने थिएन । त्यसो त पूर्वडीआइजी रञ्जन कोइराला श्रीमती हत्याको आरोपमा जन्मकैद पाएकोलाई सर्वोच्च अदालतबाटै सजाय घटाएकोमा तीव्र विरोध भयो । पछि पुनः उनलाई थुनामा राखिएको छ । पूर्वमन्त्री अफताव आलमलाई सफाइ दिने फैसलाको पनि जनस्तरमा गलत भयो भन्ने आवाज उठिरहेको छ । अदालतले फैसला सुनाउने मात्र होइन जनताले पनि न्याय पाएको अनुभूति गर्न सकेमात्रै न्याय र न्यायपालिकाको उच्च सम्मान हुनेछ ।” राजनीति गर्नेहरूले जस्तोसुकै अपराध गरे पनि छुट पाउनुपर्छ भन्ने मान्यताले काम भइरहेको अत्यन्त गलत सोच भएको स्पष्ट पार्दै प्रमुख प्रजापतिले फौजदारी अभियोग लागेर प्रहरीको मोस्ट वान्टेड सूचीमा रहेका व्यक्तिहरू नै पार्टी विशेषको संरक्षणमा पटकपटक सांसद र मन्त्री बनिरहनु देशको लागि शुभ सङ्केत होइन भन्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो, ‘प्रकाशित पुस्तक कानुन अध्ययन गर्ने विद्यार्थीहरूका लागि मात्रै होइन, प्राध्यापक, न्यायाधीश, प्रशासन र सर्वसाधारण जनताको लागि पनि उत्तिकै उपयोगी हुने हाम्रो विश्वास छ ।” कार्यक्रमका विशेष अतिथि एवं वरिष्ठ अधिवक्ता कृष्णप्रसाद भण्डारीले नेपाल प्राकृतिक सम्पदामा अत्यन्त धनी देश भएर पनि आर्थिक रूपमा गरिब हुनुमा शासक पार्टीहरू दोषी भएको बताउनुभयो । प्रजातन्त्रको अभ्यास र विकास हेर्न भक्तपुर जान सुझाव दिँदै उहाँले कानुन जडसूत्रवादी हुन नहुने र कानुन न्यायको लागि हुनुपर्ने बताउनुभयो । कानुनमा के छ भन्दा पनि कानुनले जनतालाई न्याय दिन सक्नुपर्नेमा जोड दिँदै वरिष्ठ अधिवक्ता भण्डारीले भन्नुभयो, “कानुनको कार्यान्वयन गर्दा जनताको राय लिएर न्याय दिन सक्नुपर्छ ।” “९९ प्रतिशत न्यायाधीश भ्रष्टाचारी रहेको समाचार आउनु दुःखद छ । न्यायालय अत्यन्त बहुमत जनताको न्यायालय हुनुपर्छ । हाम्रो देश हामीले नै बनाउने हो, हाम्रो सम्पत्ति भनेको न्याय नै हो”, उहाँले भन्नुभयो । पुस्तकका लेखक प्रा.डा. रजितभक्त प्रधानाङ्गले आफ्नो पुख्र्यौली थलो भक्तपुर नगरमा आएर पुस्तक विमोचन गर्र्ने अवसर दिनुभएकोमा आयोजक कलेजलाई…

| हङकङको सुरक्षा ब्यूरोले विदेशमा अनौपचारिक संसदमा कार्यकर्ताहरूको कथित भूमिकामाथि उपायहरूको घोषणा गर्‍यो।हङकङले राहदानी रद्द गर्‍यो, चाहेको कार्यकर्ताहरूलाई आर्थिक सहयोगमा प्रतिबन्ध लगायो| हङकङका अधिकारीहरूले राष्ट्रिय सुरक्षामा खतरा निम्त्याउने दाबी गर्ने गतिविधिहरूमाथिको आफ्नो पछिल्लो कारबाहीमा विदेशमा रहेका १२ कार्यकर्ताहरूको राहदानी रद्द गरेका छन्।   हङकङको सुरक्षा ब्यूरोले सोमबार यी उपायहरूको घोषणा गर्‍यो जब स्थानीय अदालतले गत महिना १२ कार्यकर्ता र सात अन्य लोकतन्त्र समर्थक अभियानकर्ताहरूलाई विदेशमा अनौपचारिक संसद स्थापना गर्ने कथित भूमिकाको आरोपमा पक्राउ वारेन्ट जारी गर्‍यो।   ब्यूरोले १६ जना “फरार” व्यक्तिहरूलाई आर्थिक सहयोग प्रदान गर्न वा सम्पत्ति भाडामा दिन र उनीहरूसँग संयुक्त उद्यम वा साझेदारीमा प्रवेश गर्न पनि व्यक्तिहरूलाई प्रतिबन्ध लगाएको बताएको छ।   चाहेको कार्यकर्ताहरूमा अष्ट्रेलियाली नागरिक र सिड्नीको टेक्नोलोजी विश्वविद्यालयका प्राध्यापक चोङगी फेङ र पहिले भ्वाइस अफ अमेरिकाका लागि काम गर्ने संयुक्त राज्य अमेरिकाकी नागरिक र पत्रकार साशा गोङ समावेश छन्। हङकङका अधिकारीहरूले आरोप लगाएका छन् कि “हङकङ संसद” वकालत समूहमा १९ जना कार्यकर्ताको सहभागिताले चिनियाँ शासित शहरको व्यापक राष्ट्रिय सुरक्षा कानून अन्तर्गत विद्रोह हो। हङकङ सरकारका प्रवक्ताले भने कि कार्यकर्ताहरूले संयुक्त राज्य अमेरिका, संयुक्त अधिराज्य, क्यानडा र अष्ट्रेलिया लगायतका देशहरूमा लुकेर “राष्ट्रिय सुरक्षालाई खतरामा पार्ने गतिविधिहरूमा स्पष्ट रूपमा संलग्न” भइरहेका छन्। हङकङको संसदले गत महिना अभियानकर्ताहरूका लागि पक्राउ वारेन्ट र इनामको घोषणालाई “राजनीतिक उत्पीडनलाई पछ्याउन कानुनी उपकरणहरूको स्पष्ट दुरुपयोग” भनेर निन्दा गरेको छ। “यी कार्यहरूले बेइजिङको अन्तर्राष्ट्रिय दमनको स्पष्ट वृद्धिलाई प्रतिनिधित्व गर्दछ, जसले चीनको सीमाभन्दा बाहिर यसको जबरजस्ती पहुँच विस्तार गर्दछ र संयुक्त अधिराज्य, संयुक्त राज्य अमेरिका, क्यानडा, अष्ट्रेलिया र युरोपेली संघका सदस्यहरू लगायत लोकतान्त्रिक राष्ट्रहरूको सार्वभौमिकताको उल्लङ्घन गर्दछ,” समूहले भन्यो। कुनै समय यसको उत्साहजनक राजनीतिक विरोध र मिडियाको लागि परिचित हङकङले २०२० मा हिंसात्मक सरकार विरोधी प्रदर्शनहरूको प्रतिक्रियामा बेइजिङ-निर्णय गरिएको व्यापक राष्ट्रिय सुरक्षा कानून लागू गरेदेखि असहमतिको ठाउँलाई आमूल रूपमा सीमित गरेको छ। विपक्षी दलहरूलाई शहरको व्यवस्थापिकाबाट प्रभावकारी रूपमा हटाइएको छ, र १९८९ को तियानमेन स्क्वायर नरसंहार जस्ता संवेदनशील घटनाहरूको सार्वजनिक स्मरणलाई अनिवार्य रूपमा गैरकानूनी घोषित गरिएको छ। हङकङका प्रमुख कार्यकारी जोन लीले गत महिना भनेका थिए कि २०२० देखि राष्ट्रिय अपराधको लागि ३३२ व्यक्तिहरूलाई पक्राउ गरिएको छ। मुख्य भूमि चिनियाँ र हङकङका अधिकारीहरूले जन विरोधका कारण उत्पन्न अशान्ति पछि शहरमा स्थिरता पुनर्स्थापित गर्न आवश्यक पर्ने कानून र २०२४ मा थप राष्ट्रिय सुरक्षा कानूनको बचाउ गरेका छन्।

पूर्वी पाकिस्तानको रावलपिंडीमा स्थानीय एल्डर परिषद्को आदेशमा १८ वर्षीया सिद्रा बीबीको हत्या गरिएको बताइएको छ। गत महिना बलुचिस्तानमा एक जोडीको कथित सम्मान हत्याको विरोधमा जुलाई २६, २०२५ मा क्वेटामा मानव अधिकार कार्यकर्ताहरूले नारा लगाए। सोमबार, रावलपिंडीमा छुट्टै सम्मान हत्यामा ९ जना पक्राउ परेका थिए। २९ जुलाई २०२५ स्थानीय परिषद्को आदेशमा हत्या गरिएको भनिएको पीडितका बुबा र पूर्व पति युवतीको मृत्युको सम्बन्धमा पूर्वी पाकिस्तानमा पक्राउ परेका नौ जनामध्ये छन्। प्रहरीले बताएअनुसार १८ वर्षीया सिद्रा बीबीलाई रावलपिंडीको स्थानीय एल्डर परिषद्को आदेशमा आफ्नै रोजाइको पुरुषसँग विवाह गरेपछि हत्या गरिएको थियो। उनका आफन्तहरूले उनको शव गाडे र चिहानको प्रमाण मेटाउन जमिन समतल पारेको प्रहरी अधिकारी आफताब हुसेनले सोमबार बताए। पीडितको अनुहारमा तकिया राखेर निसास्सिएको थियो, उनले थपे। अधिकारीहरूले शव निकालेर पोस्टमार्टम गरेपछि पक्राउ परेका हुन्, जसले उनलाई मार्नुअघि यातना दिइएको पुष्टि गर्‍यो। यस्तो प्रेरणाका साथ हत्या गर्ने देशमा यो घटनाको व्यापक निन्दा भएको छ। पाकिस्तानको स्वतन्त्र मानव अधिकार आयोगले २०२४ मा यस्ता घटनामा ४०५ महिलाको हत्या भएको बताएको छ, जुन २०२३ मा २२६ थियो। “कम रिपोर्टिङका कारण वास्तविक संख्या बढी भएको मानिन्छ,” आयोगको परिषद्की सदस्य सादिया बुखारीले भनिन्। इस्लामाबादमा रहेको स्वतन्त्र संस्था, सस्टेनेबल सोसल डेभलपमेन्ट अर्गनाइजेसन (SSDO) का अनुसार, गत वर्ष देशभर ३२,००० भन्दा बढी लिङ्गमा आधारित हिंसाका घटनाहरू रिपोर्ट गरिएका थिए, जसमा ५४७ वटा यस्तै हत्याहरू पनि समावेश छन्। हालैका वर्षहरूमा परिवारलाई लज्जित पार्ने काम गरेको आरोपमा परिवारका सदस्यहरूले महिलाहरूलाई मार्ने हत्याहरू बढेका छन्। गत हप्ता, दक्षिणपश्चिमी बलुचिस्तान प्रान्तमा प्रहरीले अनलाइनमा साझा गरिएको एउटा भिडियोमा एक युवा जोडीलाई उनीहरूको परिवारको स्वीकृति बिना विवाह गरेको आरोपमा गोली हानी हत्या गरिएको देखिएपछि १३ जना संदिग्धहरूलाई पक्राउ गरेको थियो। प्रहरीले भाइरल भएको फुटेजको प्रामाणिकता पुष्टि गर्दै भनेको छ कि हत्याहरू मे महिनामा बलुचिस्तानको राजधानी क्वेटा नजिकै भएको थियो।

साना डुङ्गाबाट आप्रवासन गर्ने आपराधिक सहयोगीहरूलाई यात्रा प्रतिबन्ध र सम्पत्ति जफतको सामना गर्नुपर्नेछ। बेलायतले सम्पत्ति फ्रिज गर्नेछ र अंग्रेजी च्यानल पार गरेर अनधिकृत साना डुङ्गा क्रसिङलाई सहज बनाउने व्यक्तिहरूमाथि प्रवेश प्रतिबन्ध लगाउनेछ, विदेश सचिव डेभिड ल्यामीले मंगलबार घोषणा गरे। बुधबारदेखि लागू हुने उपायहरू, महाद्वीपीय युरोपबाट बेलायतमा साना डुङ्गा क्रसिङमा वृद्धिको प्रतिक्रियामा आएका छन्। बेलायती अधिकारीहरूले भनेका छन् कि यो मार्ग अनधिकृत आप्रवासनको लागि बढ्दो रूपमा प्रयोग भइरहेको छ र संगठित तस्करी नेटवर्कहरूसँग जोडिएको छ। “बेलायतले मानव तस्करी र अनियमित आप्रवासनमा संलग्न गिरोहहरूलाई लक्षित गर्दै विश्वको पहिलो प्रतिबन्ध व्यवस्था सिर्जना गरेको छ, साथै उनीहरूका सहयोगीहरू,” लामीले जनवरीमा प्रस्तुत गरिएको कानुनी ढाँचालाई उल्लेख गर्दै भने जसले संलग्नहरू विरुद्ध सम्पत्ति फ्रिज र यात्रा प्रतिबन्धको लागि अनुमति दिन्छ। केही आप्रवासीहरूलाई कथित यौन आक्रमण सहित हिंसात्मक घटनाहरूमा जोडिएको रिपोर्टहरूमा बढ्दो सार्वजनिक चिन्ता पछि यो कारबाही गरिएको छ। शरण आवास केन्द्रहरूमा कडा नियन्त्रण र अपराधी स्थितिमा बढी पारदर्शिताको लागि आह्वान गर्दै बेलायतभर विरोध प्रदर्शनहरू भएका छन्। गृह कार्यालयका अनुसार २०२५ को पहिलो आधामा साना डुङ्गाहरूबाट लगभग २०,००० मानिसहरू बेलायत आइपुगेका थिए, जुन २०२४ को तुलनामा ५०% ले वृद्धि हो र २०२३ को तुलनामा ७५% बढी हो। यस महिनाको सुरुमा, बेलायत र जर्मनीले आप्रवासन सहयोगलाई सुदृढ पार्न सहमत भए। बर्लिनले च्यानल क्रसिङका लागि बनाइएका डुङ्गा र इन्जिनहरूको भण्डारणलाई अपराधीकरण गर्ने वाचा गरेको थियो। सम्झौतामा गुप्तचर साझेदारी र तस्करी नेटवर्कहरू विरुद्ध समन्वयित कारबाही पनि समावेश छ। फ्रान्ससँगको समानान्तर सम्झौताले बेलायतलाई कानुनी माध्यमहरू मार्फत समान संख्यामा जाँच गरिएका शरणार्थीहरूलाई स्वीकार गर्ने बदलामा साना डुङ्गा आप्रवासीहरूलाई फिर्ता पठाउन अनुमति दिन्छ। मे महिनामा, प्रधानमन्त्री केयर स्टारमरले कडा अंग्रेजी-भाषा आवश्यकताहरू, उच्च भिसा थ्रेसहोल्ड र बसोबास अवधि दश वर्षसम्म विस्तार गर्ने समावेश गर्ने आप्रवासन सुधारहरू प्रस्ताव गरे। कानुनी आप्रवासनलाई वार्षिक १००,००० ले घटाउने उद्देश्यले गरिएको यो योजना अझै कानून बनेको छैन। मध्य पूर्व, अफ्रिका र दक्षिण एसियामा द्वन्द्व र गरिबीले ग्रस्त आप्रवासी संकट पश्चिमी सैन्य हस्तक्षेपले बढाएको छ, जसले गर्दा व्यापक विस्थापन भएको छ। बेलायतले अस्वीकृत शरणार्थीहरूलाई पश्चिमी बाल्कन देशहरूमा “फिर्ता केन्द्रहरू” मा स्थानान्तरण गर्ने विचार गरिरहेको पनि बताइएको छ, यद्यपि कुनै सम्झौता अन्तिम रूप दिइएको छैन। कानुनी र राजनीतिक विरोधका कारण रुवाण्डालाई समावेश गर्ने यस्तै योजना खारेज गरिएको थियो।

अमेरिकामा पहिले नै एक सजाय भोगिसकेका अनातोली लेगकोडिमोभ फ्रान्समा सुपुर्दगी र २० वर्ष जेल सजाय भोगिरहेका छन्। अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले मार्च १४, २०२५ मा वाशिंगटन, डीसीमा न्याय विभागमा बोल्दै इशारा गरे।अमेरिकामा थुनामा रहेका एक रूसी क्रिप्टो उद्यमीले राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पलाई माफीको लागि अपील गरेका छन्, एक मानव अधिकार अधिवक्ताले आरटीलाई बताएका छन्। अमेरिकामा पहिले नै बिना इजाजतपत्र पैसा पठाउने व्यवसाय सञ्चालन गरेको आरोपमा सजाय भोगिसकेका अनातोली लेगकोडिमोभ अब उही आरोपमा मुद्दा चलाउन फ्रान्समा सुपुर्दगीको सामना गरिरहेका छन्।   क्रिप्टोकरेन्सी एक्सचेन्ज बिट्ज्लाटोका संस्थापक र बहुमत मालिक लेगकोडिमोभलाई जनवरी २०२३ मा अमेरिकी न्याय विभागले मियामीमा पक्राउ गरेको थियो। यसले उनलाई अवैध जुवा र लागूऔषध लेनदेनबाट $७०० मिलियन भन्दा बढी आम्दानीलाई सहज बनाउने प्लेटफर्म चलाएको आरोप लगाएको थियो। डीओजेले बिट्ज्लाटोले आधारभूत मनी लान्ड्रिंग सुरक्षाहरू लागू गर्न असफल भएको बताएको छ। डिसेम्बर २०२३ मा, चीनको शेन्जेनका बासिन्दा र रूसी नागरिक लेगकोडिमोभले आरोप स्वीकार गरे र जुलाई २०२४ मा, एक अमेरिकी अदालतले उनलाई उनले पहिले नै सेवा गरिसकेका १८ महिनाको जेल सजाय सुनाएको थियो। त्यतिबेला, न्यायाधीशले कठोर नजरबन्दका सर्तहरू लामो अवधिको लागि लागू नगर्नुको कारक भएको उल्लेख गरे। अभियोजकहरूले कम्तिमा चार वर्षको माग गर्दै तर्क गरे कि उनले “फोहोर पैसाको लागि क्लियरिङ्गहाउस सिर्जना गरे”।   रिहा भएपछि उनलाई रूसमा निर्वासित गरिनु पर्ने थियो, तर फ्रान्सबाट सुपुर्दगी अनुरोध प्राप्त गरेपछि अमेरिकी अधिकारीहरूले यो कदमलाई रोक लगाए, जहाँ उनी उही आरोपका लागि २० वर्षसम्मको जेल सजाय भोगिरहेका छन्।परिस्थितिमा टिप्पणी गर्दै, मानव अधिकार संरक्षणको लागि अन्तर्राष्ट्रिय समितिको रूसी शाखाका उपाध्यक्ष इभान मेलनिकोभले आरटीलाई भने कि लेगकोडिमोभले राष्ट्रपतिबाट माफी माग्ने निर्णय दोहोरो जोखिमको चिन्ताले प्रेरित थियो।   मेलनिकोभले एउटै गतिविधिका लागि दुई पटक मुद्दा चलाउनुले “सबै कानुनी मान्यताहरूको उल्लङ्घन गर्दछ” भनी उल्लेख गरे। उनले तर्क गरे कि लेगकोडिमोभ “अपराधी होइनन्”, तर “क्रिप्टो बजार र प्रतिभाशाली रूसी प्रोग्रामरहरू विरुद्धको राजनीतिक अभियान” मा फसेका छन्।मेलनिकोभका अनुसार, क्रिप्टो बजारप्रति अमेरिकी दृष्टिकोणमा परिवर्तनले क्षमा पाउने आशा जगाएको छ, जुन ट्रम्पको हालैको सिल्क रोड डार्क वेब बजारका निर्माता रस उलब्रिच्ट, साथै धेरै बिटमेक्स क्रिप्टोकरेन्सी एक्सचेन्ज कार्यकारीहरूलाई क्षमा दिने निर्णयले देखाएको छ।   “डिजिटल वित्तको लागि थप सन्तुलित र निष्पक्ष दृष्टिकोणमा फर्कने र अमेरिका र रूस बीचको संवादलाई बिस्तारै सुधार गर्ने आशा छ,” मेलनिकोभले भने।ट्रम्पको वर्तमान कार्यकालमा, वाशिंगटन र मस्कोले धेरै कैदी आदानप्रदान पूरा गरेका छन्। गत महिना, अमेरिकामा रहेको रूसी दूतावासले लेगकोडिमोभ मुद्दाको निगरानी गरिरहेको र उनलाई उनको मातृभूमि फर्काउनुपर्ने बताएको थियो।

‘च्याउ हत्या’ मुद्दा: जूरीले अष्ट्रेलियाली महिलालाई जानाजानी विषाक्त बीफ वेलिंग्टनले खाजा खाने पाहुनाहरूलाई मारेको पत्ता लगायो बीफ वेलिंग्टनको खाजामा पकाइएको डेथ क्याप च्याउको खानाले तीन आफन्तहरूको हत्या गरेको आरोप लागेकी अष्ट्रेलियाली महिला एरिन प्याटरसनलाई तीनवटा हत्या र एक्लै बाँचेको व्यक्तिको हत्या प्रयासको दोषी ठहराइएको छ। जुलाई २०२३ मा भिक्टोरियाको लियोङ्गाथामा रहेको उपनगरीय भोजन कक्षबाट लगभग एक घण्टाको ड्राइभमा रहेको सानो शहर मोरवेलमा १० हप्ताको मुद्दा चलाइएपछि १२ सदस्यीय जूरीले लगभग छ दिनको छलफलपछि फैसला सुनाएको थियो। ज्यूरीले मुद्दामा फैसला गरेको घोषणा गर्दा दर्जनौं मिडिया टोली अदालतमा दौडिए जसले विश्वभरका दर्शकहरूलाई मोहित पारेको छ र प्रत्येक दिनको प्रमाण अनप्याक गर्न समर्पित चार पोडकास्टहरू जन्माएको छ। हप्ताको गवाहीको क्रममा, प्याटरसनलाई जानाजानी डेथ क्याप च्याउले खाजा दूषित गरेको आरोप लगाइएको थियो, अत्यधिक विषाक्त फंगी जुन उनले सार्वजनिक वेबसाइटमा पोस्ट गरिएको आफ्नो स्थान देखेपछि रोजेकी थिइन्। त्यसपछिका दिनहरूमा, उनका पूर्व ससुरा, डन र गेल प्याटरसन, गेलकी बहिनी हेदर विल्किन्सनसँगै मृत्यु भयो। हेदरका पति इयान, उनीहरूका स्थानीय पादरी, अस्पतालमा एक हप्ता लामो बसाइपछि बाँचे। उनका बचाउ वकिलहरूले मृत्युहरू “भयानक दुर्घटना” भएको तर्क गरेका थिए जुन प्याटरसनले खानाको स्वाद सुधार गर्ने प्रयास गर्दा भएको थियो, र उनले मिश्रणमा फोरेको च्याउ थपेको हुन सक्छ भन्ने महसुस गर्दा आत्तिएर प्रहरीलाई बारम्बार झूट बोलाएकी थिइन्। प्याटरसन अदालतमा बसिरहेकी थिइन्, अभियोजकहरूले साक्षी पछि साक्षी बोलाउँदा सुनिरहेकी थिइन्, जसको गवाही, उनीहरूले आरोप लगाए, तीनवटा हत्याको एक आकर्षक कथा सुनाए जुन जूरीले अन्ततः उचित शंकाभन्दा बाहिरको कानुनी मापदण्डलाई सन्तुष्ट पारेको पाए। अष्ट्रेलियाली कानून अन्तर्गत, कुनै पनि जूरी सदस्यहरूलाई सार्वजनिक रूपमा पहिचान गर्न सकिँदैन, र मुद्दा समाप्त भएपछि पनि जूरी कोठाको छलफल खुलासा गर्न निषेध गरिएको छ। प्रत्येक जूरी सदस्यको निर्णयलाई कुन प्रमाणले प्रभाव पारेको थियो भनेर कहिल्यै थाहा हुनेछैन, तर सबै १२ जनालाई फैसलामा सहमत हुन आवश्यक थियो। त्यो भाग्यशाली खाजासहमत तथ्यहरू यो थिए कि प्याटरसनले जुलाई २९, २०२३ मा पाँच जनालाई खाजा खान बोलाएकी थिइन्, जसमा उनका अलग्गिएका पति साइमन प्याटरसन पनि थिए, जो अघिल्लो दिन बाहिर निस्केका थिए। खाना खाएपछि केही घण्टा भित्रै, चार जना खाजा खाने पाहुनाहरू – साइमनका आमाबाबु डन र गेल, र उनका काका र काका, हेदर र इयान विल्किन्सन – बान्ता र पखालाबाट बिरामी परे। डाक्टरहरूले उनीहरूलाई बचाउन खोज्दा उनीहरू अस्पताल गए जहाँ उनीहरूलाई कोमामा राखिएको थियो। गेल र हेदरको अगस्ट ४ मा बहुअङ्ग विफलताबाट मृत्यु भयो, त्यसपछि अगस्ट ५ मा डनको कलेजो प्रत्यारोपणमा प्रतिक्रिया दिन असफल भएपछि मृत्यु भयो। इयान विल्किन्सन बाँचे र अन्ततः सेप्टेम्बरको अन्त्यमा अस्पतालबाट डिस्चार्ज भए, लगभग दुई महिनाको गहन उपचार पछि। डेथ क्याप च्याउमा अमानिता विषाक्त पदार्थहरू हुन्छन् जसले कलेजोको कोषहरूमा प्रोटिनको उत्पादनलाई रोक्छ, जसले गर्दा सेवन गरेको लगभग दुई दिन पछि कोष मृत्यु र कलेजो विफलता हुन सक्छ। सोमबार, जुलाई ३१, २०२३ मा लियोङ्गाथा अस्पतालका एक डाक्टरले बाँकी रहेको बीफ वेलिंग्टन खाजाको तस्बिर खिचे। सेभेन नेटवर्क/सुप्रिम कोर्ट अफ भिक्टोरिया युरोपको मूल निवासी, घातक च्याउ धेरै अष्ट्रेलियाली राज्यहरूमा बढेको पाइएको छ, र खाजाको समयमा, तिनीहरू ग्रामीण भिक्टोरियामा रहेको प्याटरसनको घरबाट छोटो ड्राइभ भित्र देखिएका थिए। डेथ क्याप च्याउ अत्यधिक विषाक्त हुन्छन् र कलेजो फेल र मृत्यु निम्त्याउन सक्छन्। विलियम वेस्ट/एएफपी/गेटी इमेजेस/फाइल मुद्दाको क्रममा, अभियोजन पक्षले नागरिक विज्ञान iNaturalist वेबसाइटमा पोस्ट गरिएको स्थान देखेपछि प्याटरसनलाई घातक च्याउ छनोट गर्ने अवसर मिलेको तर्क गरेको थियो। दोषी फैसलाले सुझाव दिन्छ कि निर्णायक मण्डलले अभियोजन पक्षको तर्क स्वीकार गरेको छ कि उनले अप्रिल र मे २०२३ मा दुईवटा साइटहरूमा यात्रा गरेकी थिइन्, र खानामा प्रयोग गरिएको च्याउ जानाजानी छनोट गरेकी थिइन्। अभियोजन पक्षले ‘गणना गरिएको छल’ गरेको आरोप लगाएको छ अभियोजक नानेट रोजर्स एससीले आरोप लगाएको छ कि “चार गणना गरिएको छल” मुद्दाको मुटुमा थियो। “पहिलो छल भनेको उनले खाजाको निमन्त्रणाको लागि प्रयोग गरेको बनावटी क्यान्सर दाबी थियो,” उनले भनिन्। “दोस्रो छल भनेको आरोपीले घरमै पकाएको गाईको मासु वेलिंग्टनमा लुकाएको विषको घातक मात्रा थियो। तेस्रो छल भनेको उनले डेथ क्याप च्याउ विषाक्तताबाट पनि पीडित भएको देखाउने उनको प्रयास थियो र चौथो छल, सत्य लुकाउन उनले निरन्तर ढाकछोप गरेकी थिइन्।” प्याटरसनले स्वीकार गरिन् कि अप्रिल २८ मा – जुन दिन सेलफोन सिग्नलले उनलाई डेथ क्याप च्याउको छेउछाउमा राखेको थियो – उनले एउटा डिहाइड्रेटर किनेकी थिइन् जुन उनले पछि अगस्ट २ मा फोहोर रिसाइक्लिंग केन्द्रमा फ्याँकिदिइन्, जब उनका पाहुनाहरू अस्पतालमा सुतिरहेका थिए। त्यसमा उनको औंठाछाप थियो र डेथ क्याप च्याउको अवशेषहरू थिए। एरिन प्याटरसनले घातक खाजाको भोलिपल्ट, जुलाई ३०, आइतबार ग्यास स्टेशनमा प्रवेश गरेको देखिन्। सेभेन नेटवर्क / भिक्टोरियाको सर्वोच्च अदालत अभियोजन पक्षले प्याटरसनलाई खाजा खुवाएको दिनहरूमा बिरामी भएको नाटक गरेको र डिहाइड्रेटर डिस्पोज गरेर र प्रमाण मेटाउनका लागि आफ्ना उपकरणहरू फ्याक्ट्री रिसेट गरेर आफ्नो ट्र्याकहरू ढाकछोप गर्ने प्रयास गरेको आरोप लगाएको छ। पहिलो थियो कि प्याटरसनले प्रमाणहरूसँग छनौट गरेको र “चार हास्यास्पद, जटिल प्रस्तावहरू” अगाडि बढाएको आरोप लगाएको छ। पहिलो थियो कि प्याटरसनले “कुनै उद्देश्य बिना” यो गर्ने थिइन्, म्यान्डीले भनिन्। उनले भने कि प्याटरसनले आफ्ना पाहुनाहरूलाई मार्न नचाहनुका धेरै कारणहरू थिए। उनीसँग पैसाको कुनै समस्या थिएन, उनी ठूलो घरमा बस्थिन्, र उनका दुई साना बच्चाहरूको लगभग पूर्ण-समय हिरासतमा थिइन्, जो उनीहरूका हजुरबा हजुरआमासँग धेरै नजिक थिए, उनले भने। अभियोजन पक्षले उद्देश्य प्रमाणित गर्नुपरेन। रोजर्सले प्याटरसनलाई दुई अनुहार भएको आरोप लगाए: एउटा उनले संसारलाई देखाए जसले सुझाव दियो कि उनको प्याटरसनसँग राम्रो सम्बन्ध छ, र एउटा लुकेको अनुहार उनले आफ्ना फेसबुक साथीहरूलाई मात्र देखाए जसले सुझाव दियो कि उनी “उनीहरूसँग केही गर्न चाहँदैनन्”। डिसेम्बर २०२२ मा पठाइएका फेसबुक सन्देशहरूमा, प्याटरसनले आफ्नो छोराको विवाह टुट्नमा संलग्न हुन डन र गेलको अनिच्छाप्रति क्रोध र निराशा व्यक्त गरेकी थिइन्। “म यो बकवासबाट दिक्क भइसकेको छु, म तिनीहरूसँग केही गर्न चाहन्न,” उनले लेखिन्। “मैले सोचेकी थिएँ कि उनका आमाबाबुले उसले सही काम गरोस् भन्ने चाहन्छन् तर यस्तो देखिन्छ कि असहज महसुस नगर्ने र आफ्नो छोराको व्यक्तिगत मामिलामा संलग्न हुन नचाहने बारे उनीहरूको चिन्ताले उनीहरूलाई त्यसो गर्नबाट रोकिरहेको छ।” र अर्को सन्देशमा लेखिएको थियो: “यो परिवार म भगवानको कसम खान्छु।” साइमन प्याटरसनका आमाबाबु, डन र गेल, र काकी, हेदर विल्किन्सनको विषाक्त खाना खाएको एक हप्ता भित्र मृत्यु भयो। आठ दिनको बयानको क्रममा, प्याटरसनले लगातार आफ्नो निर्दोषिताको बयान दिइन्, दाबी गरिन् कि उनले अनजानमा खानामा चारा च्याउ थपेकी थिइन्। निर्णायक मण्डललाई निर्देशन दिँदै, न्यायाधीश क्रिस्टोफर बीलले भने कि प्याटरसनले झूट बोलेको र प्रमाण नष्ट गरेको स्वीकारोक्तिले उनी विरुद्ध पूर्वाग्रही हुनु हुँदैन। जूरीलाई दिएको निर्देशनमा, न्यायाधीश क्रिस्टोफर बीलले भने कि प्याटरसनले झूट बोलेको र प्रमाणहरू नष्ट गरेको स्वीकारोक्तिले उनी विरुद्ध पूर्वाग्रही हुनु हुँदैन। “यो कानूनको अदालत हो, नैतिकताको अदालत होइन,” उनले भने।…

  मेयर एरिक एडम्सको सुरक्षा विवरणमा खटिएका न्यूयोर्क शहर प्रहरीका एक जासूसलाई पीडितलाई उनका यातना दिनेहरूलाई सुम्पिएपछि विचित्र क्रिप्टो मुद्रा अपहरण र यातना षड्यन्त्रको सम्बन्धमा सोधपुछ गरिनेछ, धेरै कानून प्रवर्तन अधिकारीहरूका अनुसार मुद्दाको बारेमा जानकारी गराइएको छ। यो स्पष्ट छैन कि जासूसलाई धेरै आक्रमणहरूमा कुनै ज्ञान थियो वा कुनै भूमिका थियो, अधिकारीहरूले भने, यो एक प्रमुख प्रश्न हो जुन अनुसन्धानकर्ताहरूले जवाफ दिन खोजिरहेका छन्। दुई व्यक्ति, जोन वोल्ट्ज र विलियम डुप्लेसीलाई मुद्दामा आरोप लगाइएपछि अनुसन्धान सुरु भएको हो। अभियोजकहरूले भने कि उनीहरू २८ वर्षीय धनी इटालियन क्रिप्टोकरेन्सी व्यापारीलाई उनको बिटकॉइन पासवर्ड प्राप्त गर्न हिंसात्मक योजनाको भागको रूपमा धेरै हप्तासम्म बन्धक बनाएर राख्नमा संलग्न थिए, म्यानहट्टन जिल्ला वकिलले भने। पीडित, जसको अन्वेषकहरूले नाम उल्लेख गरेका छैनन्, अन्ततः भाग्न सफल भए।दुवै पुरुषले दोषी नभएको स्वीकार गरेका छन्। डुप्लेसीका वकिलले मुद्दामा टिप्पणी गर्न अस्वीकार गरे। टिप्पणीको लागि वोल्ट्जका वकिललाई सम्पर्क गर्नुहोस्। अनुसन्धानकर्ताहरूले थाहा पाए कि मे ६ मा जोन एफ. केनेडी अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट पीडितलाई उठाउने जासूसले क्रिप्टो उद्यमी वोल्ट्जलाई सुरक्षा प्रदान गर्दै “अफ-ड्युटी रोजगार” मा काम गरिरहेको थियो, स्रोतहरूले भने। जासूसलाई NYPD को आन्तरिक मामिला ब्यूरोले सम्पर्क गरेको थियो र “परिमार्जित असाइनमेन्ट” मा राखिएको छ, जसको अर्थ उनको ब्याज र बन्दुकहरू खोसिएका छन् र षड्यन्त्रको अनुसन्धान जारी रहँदा उनलाई प्रशासनिक कर्तव्यहरूमा तोकिएको छ। अधिकारीहरूका अनुसार, लागूपदार्थ डिभिजनमा तोकिएको दोस्रो जासूसलाई पनि सोही अनुसन्धानको भागको रूपमा परिमार्जित असाइनमेन्टमा राखिएको थियो। अनुसन्धानकर्ताहरूलाई त्यो जासूसलाई षड्यन्त्रको बारेमा कुनै जानकारी थियो वा यसमा संलग्नता थियो कि थिएन भन्ने पनि थाहा छैन। जासूसहरूको प्रतिनिधित्व गर्ने युनियनले टिप्पणी गर्न अस्वीकार गर्यो। NYPD का दुई सदस्यहरूलाई बुधबार परिमार्जित कर्तव्यमा राखिएको थियो,एक जासूस मेयरको सुरक्षा विवरणमा छन्, तर एडम्सलाई अधिकारीले आफ्नो व्यक्तिगत समयमा के गर्छन् भन्ने बारे कुनै जानकारी छैन, एडम्सको कार्यालयले भन्यो। “हाम्रा अधिकारीहरू सहित, हरेक शहरका कर्मचारीले कर्तव्यमा र बाहिर दुवै ठाउँमा कानून पालना गर्ने अपेक्षा गरिन्छ। हामी यी आरोपहरूबाट विचलित छौं, र यो हाम्रो ध्यानमा आउने बित्तिकै, अधिकारीहरूलाई परिमार्जित कर्तव्यमा राखिएको थियो,” एडम्सका प्रेस सचिव कायला मामेलक अल्टसले एक विज्ञप्तिमा भने। अभियोजकहरूले अपहरण षड्यन्त्रमा संलग्न पीडितलाई दिनौंसम्म यातना दिइएको, मार्ने धम्की दिइएको र एक बिन्दुमा रेलिङमा झुन्ड्याइएको बताएका छन् यदि उसले आफ्नो बिटकोइन पासवर्ड त्यागेन भने। जब पीडितले अस्वीकार गरे, उनलाई कुटपिट गरिएको थियो जसमा उनलाई झट्का दिन बिजुलीको तार प्रयोग गर्ने, उनको टाउकोमा बन्दुक देखाउने र टाउकोमा प्रहार गर्ने “सीमित” नभएको समावेश थियो, उनीहरूले भने।जिल्ला वकिलका अनुसार ती दुई व्यक्तिले पीडितको नाडी पनि बाँधे र उनको परिवारलाई मार्ने बताए। विलियम डुप्लेसी, दायाँ, न्यूयोर्कमा मंगलबार अपहरण र झूटा कैदको आरोपमा आफूलाई आत्मसमर्पण गरेपछि न्यूयोर्क प्रहरी १३ औं प्रिसिन्क्टबाट बाहिर निकालिएको छ। मंगलबार न्यूयोर्कमा अपहरण र झूटा कैदको आरोपमा आत्मसमर्पण गरेपछि विलियम डुप्लेसी, दायाँ, न्यूयोर्क प्रहरी १३ औं प्रिसिन्क्टबाट बाहिर निस्किएका छन्। युकी इवामुरा \यस मुद्दाको सम्बन्धमा सोधपुछ गरिएका दुवै जासूसहरूलाई स्पष्ट रूपमा एक सेवानिवृत्त NYPD सार्जेन्टद्वारा सञ्चालित निजी सुरक्षा र अनुसन्धान कम्पनी मार्फत काममा राखिएको देखिन्छ NYPD सँग कुनै पनि जासूसले अफ-ड्युटी रोजगारीको लागि आवेदन दिएको वा स्वीकृत भएको कुनै रेकर्ड थिएन, जुन प्रक्रियाद्वारा NYPD कर्मचारीले विभाग, कानून प्रवर्तन बाहिर काम लिन सक्छ।अनुसन्धानको बारेमा जानकारी दिइएका अधिकारीहरूले धेरै प्रश्नहरू विचार गरिरहेका छन्, जसमा जासूसहरूलाई धेरै आक्रमणहरूमा कुनै ज्ञान वा कुनै भूमिका छ कि छैन भन्ने समावेश छ।

अदालतका कागजातहरू अनुसार, जोशलिन स्मिथ भनेर चिनिने हराएको बच्चालाई लगभग $१,१२२ मा बेचबिखन गरिएको थियो| ज्याकिन अपोलिस, स्टीभेनो भ्यान राईन र केली स्मिथलाई पश्चिमी केप उच्च अदालत, केप टाउन, दक्षिण अफ्रिका, मे २३, २०२५ मा जोशलिन स्मिथ अपहरण मुद्दामा सजाय सुनाइँदा। छ वर्षीया जोशलिन स्मिथलाई अपहरण र बेचबिखनको आरोपमा दोषी ठहरिएका तीन व्यक्तिलाई बिहीबार आजीवन कारावासको सजाय सुनाइएको थियो, प्रहरीले सानी केटीको खोजी जारी रहने बताएको छ। १९ फेब्रुअरी २०२४ मा साल्दान्हा खाडीस्थित उनको मिडेलपोस घरबाट बेपत्ता भएदेखि जोशलिनको कुनै पत्ता लागेको छैन। मुद्दामा प्रमाण थियो कि उनलाई R२०,००० मा बेचिएको थियो। जोशलिनकी आमा, राकेल ‘केली’ स्मिथ, उनका प्रेमी ज्याक्वेन ‘बोएटा’ अपोलिस र परिवारका परिचित स्टीभेनो ‘स्टेफी’ भ्यान राइनलाई यस महिनाको सुरुमा पश्चिमी केप उच्च अदालतमा दोषी ठहराइएको थियो। बिहीबार, उनीहरूलाई मानव बेचबिखनको लागि आजीवन कारावास र अपहरणको लागि १० वर्षको सजाय सुनाइएको थियो। उनीहरूले अपिल गर्ने संकेत गरेका छन्। तीनै जनाले आफ्नो बचाउमा बयान दिएनन्।एक विज्ञप्तिमा, पश्चिमी केप प्रान्तीय प्रहरी आयुक्त लेफ्टिनेन्ट जनरल थेम्बिसिले पाटेकिलेले मुद्दामा संलग्न सबै अधिकारीहरू, जासूसहरू र विशेषज्ञहरूको प्रशंसा गरे। “तपाईंको समर्पणले हाम्रो राष्ट्रको कानून प्रवर्तनको उत्कृष्टतालाई प्रतिबिम्बित गर्दछ र अझै पनि न्यायको पर्खाइमा रहेका परिवारहरूमा आशा ल्याउँछ,” उनले मुद्दाको सुनुवाइ भएको साल्दान्हामा भने। “हाम्रो विचार जोशलिन स्मिथको परिवारसँग रहन्छ। न्यायको विजय भएको थाहा पाउँदा उनीहरूले केही सान्त्वना पाऊन्,” उनले भने।विज्ञप्तिमा थपिएको छ कि जोशलिनको खोजी बन्द गरिएको छैन।”यस दुखद घटनाको वास्तविक निष्कर्षको खोजीमा हरेक सम्भावित नेतृत्वको अन्वेषण गर्न SAPS पूर्ण रूपमा प्रतिबद्ध छ।” जोशलिनकी धर्ममाता नताशा एन्ड्रयूजले भनिन् कि सजाय सुनाउँदा तीन जनाको मौनताले परिवारको पीडालाई गहिरो बनायो।”उनी हाम्री सानी छोरी थिइन्। उनी हामीसँगै बस्थिन्, खाना खान्थिन् र हामीसँगै बिदा मनाउन गइन्, हामीले उनको लागि सबै थोक गर्यौं। “उनीहरूलाई केही भन्न मौका दिइएको थियो, जे पनि जसले हामीलाई उनलाई खोज्न मद्दत गर्न सक्थ्यो, तर उनीहरूले केही भनेनन्। केलीले आँसु पनि बगाएनन्। यदि उनीहरूले मद्दत गर्न चाहन्थे भने, उनीहरूले पाउने थिए। त्यो मौका गुमाइसकेको छ, र अब हामी आशा गर्छौं कि एक दिन हामीले उनलाई भेट्टाउनेछौं।”एन्ड्रयूजले भनिन् कि उनी सजाय सुनाएपछि केलीलाई भेट्न गइन्। “उनी रोइरहेकी थिइन्, तर दिनको अन्त्यमा, हामीसँग अझै जवाफ छैन। म आशावादी छु कि जोशलिन भेटिनेछ। हामी हार मान्ने छैनौं। केलीले मलाई उनको जीवनमा र जोशलिनको जीवनमा स्वीकार गरिन्। जबसम्म हामीसँग जवाफ हुँदैन तबसम्म म उनलाई भेट्न कहिल्यै रोकिने छैन।”जोशलिनकी हजुरआमा, लौरेटा योनले भनिन्: “केलीले जे गरिन् त्यो कठोर थियो। सायद एक दिन उनले जोशलिनलाई के भयो भन्ने बारेमा सत्य कुरा भन्नेछिन्। म अहिले केलीलाई केही भन्न चाहन्न।” केलीकी आमा, अमान्डा स्मिथ-डेनियल्सले भनिन्: “उनले अपराध गरिन्, र कानूनले आफ्नो बाटो लिनुपर्छ। मेरो बच्चाले आफ्नो जीवन जेलमा बिताउनु राम्रो होइन, तर उनले केही गल्ती गरिन् र परिणामहरू भोग्नुपर्छ।”

भक्तपुर भक्तपुर नगरपालिकाका प्रमुख सुनिल प्रजापतिले कानुन व्यवसायीहरुले नयाँ नयाँ कानुनको अध्ययन गर्ने, देश र जनताको हितको पक्षमा कानुन निर्माणको लागि आवश्यक सहयोग गर्ने तथा संसदमा प्रस्तुत विधेयकबारे नियमित अध्ययन गरी जनतालाई सचेत पार्ने काममा निरन्तर लागिरहनु पर्ने बताउनु भयो । कानुन अध्ययन समाज नेपालको प्रकाशन ’न्यायदृष्टि’ सार्वजनिकीकरण गर्नु हुँदै प्रमुख अतिथि प्रजापतिले न्यायदृष्टि प्रकाशनको निरन्तरताको कामना गर्नु भयो । शासक दलहरु, संसद र सरकारले आफ्नो जिम्मेवारीअनुसार काम नगरेको कारण देशले अहिलेको दुर्दशा भोग्नु परेको बताउनुहुँदै उर्हाले भन्नुभयो— दलहरुले सिद्धान्त त्याग गरेपछि जस्तोसुकै ठूलो पार्टी पनि पतन हुन्छ । समाजवादी विचार त्याग गरेकै कारण सोभियत संघ पतन भएको उदाहरण हाम्रो सामु ताजै छ । त्यसैले कानुन व्यवसायीहरुले क्रान्तिकारी विचारमा आबद्ध भएर निरन्तर काम गर्नु पर्छ । पैसाको लागि आफ्नो विचार त्याग्न हुँदैन । निस्कृय हुनेहरुको अस्तित्व विलाएर जानेतर्फ ध्यान दिनु पर्ने बताउनु हुँदै उहाँले कानुन अध्ययन समाजका सदस्यहरुले राष्टिय र अन्तराष्टिय कानुनको अध्ययन गरी जनताको सेवा गर्नु पर्ने बताउनु भयो । नेपाल मजदुर किसान पार्टीका केन्द्रिय सदस्य तथा बागमती प्रदेश सभाका सदस्य सुरेन्द्र राज गोसाईले न्यायदृष्टिमा समाजलाई योगदान गर्ने लेखहरु प्रकाशन गर्न सफलताको निम्ति शुभकामना व्यक्त गर्नु हुँदै प्रकाशनको अन्तरक्रिया गर्न जोड दिनु भयो । उहाँले कानुन व्यवसायीहरुले जनताको निम्ति लेख्न र बोल्न छोड्न नहुने बताउँदै भन्नुभयो — वकिलहरुले जनताको समस्यामा नबोलेमा त्यो धोका र विश्वासघात गरेको ठहरिने छ । कानुन व्यवसाय नभई सेवा क्षेत्र हो ।’ कार्यक्रममा ख्वप कलेज अफ लका प्राचार्य अनिता जधारी र अधिवक्ता शिवराम बोहजुले न्यायदृष्टि प्रकाशनको औचित्य बारे प्रकाश पार्नु भएको थियो भने कानुन अध्ययन समाज नेपालका अध्यक्ष राम प्रसाद प्रजापतिको सभापतित्वमा कार्यक्रम सम्पन्न भएको थियो ।  

  भक्तपुर नेपाल मजदुर किसान पार्टीका अध्यक्ष एवं वरिष्ठ राजनीतिज्ञ नारायणमान बिजुक्छेँ (रोहित) को प्रमुख आतिथ्यमा कानुन अध्ययन समाजको तेस्रो राष्ट्रिय भेला बुधबार भक्तपुरमा सम्पन्न भयो । राष्ट्रिय भेलाको उद्घाटन मन्तव्य राख्दै अध्यक्ष बिजुक्छेँले देशमा गलत र राष्ट्रघाती नीति नियम आउनुमा दलाल बुद्धिजीवीहरू जिम्मेवार भएको उल्लेख गर्दै पुँजीवादी व्यवस्था रहेसम्म कामदार जनताले दुःख पाइरहने देश विदेशीको अधीनमा जान नदिन कानुन व्यवसायीहरूले कानुनी र वैचारिक सङ्घर्ष जारी राख्नुपर्ने बताउनुभयो । आर्थिक दरिद्रताभन्दा वैचारिक र संस्कारगत दरिद्रता घातक हुने औँल्याउँदै उहाँले आर्थिक गरिबी केही वर्षको मेहनत र प्रयासले अन्त्य हुनसक्ने तर वैचारिक र संस्कारगत दरिद्रताले कहिल्यै आत्मनिर्भर र स्वाधीन बन्न नदिने स्पष्ट पार्नुभयो । उहाँले पहिले कानुन व्यवसायी रहेका धेरै नेताहरू पछि राज्यका उच्च तहसम्म पुगेका र व्यवहारिक रूपमा विरोधीहरूबाट समेत सम्मान पाएका उदाहरण छन् भन्दै हरेक कुरामा आलोचनात्मक दृष्टिले हेर्ने र अध्ययन अनुसन्धान गर्ने बानी विकास गर्न जरूरी छ भन्नुभयो । अध्यक्ष बिजुक्छेँले जनता राजनीतिकरूपमा सचेत नभएका र आफ्नो शक्ति थाहा नपाएका कारण दुःख पाइरहेको प्रस्ट पार्दै जनताको चेतनास्तर उठाउन नसकिएसम्म देशमा परिवर्तन सम्भव छैन भन्नुभयो । दास युगमा दास व्यवस्था कायम राख्न दासहरूबिच ज्यान लिने लडाइँ गर्न लगाएर उनीहरूबिच शत्रुता कायम राख्ने गरेजस्तै अहिले शासक वर्गले शोषित–पीडित जनताबिच जातजाति, भाषा, धर्म र लिङ्गका आधारमा विभाजन ल्याउने काम गरिरहेको उहाँले प्रस्ट पार्नुभयो । आजसम्मका इतिहासमा सत्यतथ्य र कामदार जनताको योगदानको खासै उल्लेख नभएकोले विश्वको इतिहासजस्तै नेपालको इतिहासको पनि पुनर्लेखन गर्नु जरुरी रहेको उहाँले औँल्याउनुभयो । देशमा स्थानीय तहलाई स्वायत्तता र विकेन्द्रीकरणको अधिकार दिनुपर्ने माग नेमकिपाले धेरै पहिले नै गरेको बताउँदै उहाँले स्थानीय तहका सरकारलाई अधिकारसम्पन्न बनाएमा प्रदेश तहको सरकार आवश्यक नहुने उहाँले बताउनुभयो । अध्यक्ष बिजुक्छँेले शासक दलहरूले ख्वप विश्वविद्यालय स्थापना गर्ने विधेयक पारित नगर्नु आश्चर्यको विषय होइन भन्दै शिक्षा र स्वास्थ्य उपचारजस्ता जनताका जरूरी चिजलाई निजीकरण गर्ने, देशमा विदेशी विश्वविद्यालयका कलेज सञ्चालन गरेर नाफा कमाउने र नेपाली विद्यार्थीहरूलाई विदेश धपाउनेहरूले सरकार र स्थानीय तहअन्तर्गत कलेज र विश्वविद्यालय सञ्चालनको विरोध गर्नु नौलो कुरा नभएको बताउनुभयो । पुँजीवादी व्यवस्था रहेसम्म बहुमत कामदार जनताले दुःख पाइरहने स्पष्ट पार्दै उहाँले जनतालाई राजनीतिक पार्टी कुनै न कुनै वर्गको पक्षमा हुने र समाजवाद र साम्यवादी व्यवस्थाले मात्र शोषण, दमन र अन्याय अत्याचार अन्त्य हुने तथ्य बताउँदै जानुपर्छ भन्नुभयो । भेलामा नेमकिपाका केन्द्रीय सदस्य एवं कानुन अध्ययन समाजका सल्लाहकार सुनिल प्रजापतिले संविधानतः देश सङ्घीय व्यवस्थामा गइसके पनि व्यवहारमा नियन्त्रित र सीमित सङ्घीयताको अभ्यास भइरहेको बताउनुभयो । सङ्घ र प्रदेश सरकारले स्थानीय तहले नै पूरा गर्नसक्ने स–साना योजनाहरूमा बजेट राखेर स्थानीय अधिकारको जिम्मेवारी खोसिरहेका छन् भन्नुभयो । ख्वप विश्वविद्यालय सञ्चालनको आकाङ्क्षा भक्तपुरका जनताको मात्र नभई देशभरकै शिक्षाप्रेमीहरूको माग बनिसकेको बताउँदै उहाँले शासक दलहरू र सङ्घ सरकारले संविधानले दिएको स्थानीय तहहरूले कलेज र विश्वविद्यालय सञ्चालन गर्न पाउने शिक्षाको हक दिन अस्वीकार गरिरहेका छन् भन्नुभयो । देशको न्यायिक प्रक्रियाले गरिब जनतालाई न्याय दिन नसकिरहेको र न्यायाधीशहरूको नियुक्तिसमेत दलीय भागबन्डाको आधारमा गर्ने गलत परिपाटीले न्यायपालिकाको शाख घटाइरहेको उहाँले बताउनुभयो । कानुन अध्ययन समाज केन्द्रीय समितिका अध्यक्ष रामप्रसाद प्रजापतिको सभापतित्वमा सम्पन्न उद्घाटन समारोहमा ख्वप कलेज अफ लका प्राचार्य अनिता जधारीले शुभकामना मन्तव्य राख्नुभयो भने समाजका शिवराज दाहाल र गम्भीरमान ज्याख्वले पनि बोल्नुभयो । भेलाको दोस्रो सत्रमा नेमकिपाका केन्द्रीय सदस्य तथा नेपाल प्राध्यापक समाजका अध्यक्ष सरोजराज गोसाईको अध्यक्षतामा अध्यक्षमण्डल गठन गरिएको थियो । बन्द सत्रमा अध्यक्ष प्रजापतिले केन्द्रीय समितिको प्रतिवेदन, उपाध्यक्ष नरहरिनाथ योगीले समाजको विधान संशोधन प्रस्ताव, केन्द्रीय सदस्य शिवराज दाहालले नेपाल बार एसोसियसनको निर्वाचन उपयोग गर्नेसम्बन्धी प्रस्ताव र अर्का केन्द्रीय सदस्य शिवराम बोहजूले राष्ट्रिय तथा अनतर्राष्ट्रिय प्रस्तावहरूको प्रतिवेदन पेस गर्नुभएको थियो । बन्दसत्रले अधिवक्ता रामप्रसाद प्रजापतिकै अध्यक्षतामा १९ सदस्यीय नयाँ केन्द्रीय समिति सर्वसम्मत निर्वाचित ग¥यो । समितिको उपाध्यक्षद्वयमा शिवराज दाहाल र अनिता जधारी, सचिवमा गम्भीरमान ज्याख्व र कोषाध्यक्षमा राधेश्याम सुवाल रहनुभएको छ । निर्वाचित केन्द्रीय समितिलाई बधाईज्ञापन मन्तव्य राख्दै अध्यक्ष मण्डलका अध्यक्ष गोसाईले कानुन अध्ययन समाजका सदस्यहरूले समस्यामा परेका र निर्दोष कामदार वर्गका जनताको पक्षमा वकालत गर्दै समाज परिवर्तनको निम्ति उल्लेखनीय योगदान गर्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । अध्यक्ष मण्डलका सदस्यद्वय अधिवक्ता विकल प्रजापति र अधिवक्ता आशाकुमार चिकंबन्जारले पनि बधाईज्ञापन मन्तव्य राख्नुभएको थियो ।