भक्तपुर नपाका प्रमुख सुनिल प्रजापति भक्तपुर महोत्सवको अवलोकन गर्नुहुँदै
भक्तपुर नगरपालिकाको आयोजनामा भएको भक्तपुर महोत्सव २०८१ अन्तर्गत आज भक्तपुर नपा वडा नं. १० क्वाठण्डौंमा खुल्ला बाँसुरी बाजा प्रतियोगिता सञ्चालन भइरहेको छ । प्रतियोगितामा ४६ वटा बाँसुरी बाजा टोलीले सहभागिता जनाएकोमध्ये आज ३३ वटा समूहले प्रतियोगितामा प्रस्तुती गर्नेछन् । खुल्ला बाँसुरी बाजा प्रतियोगिताको उद्घाटन भक्तपुर नगरपालिकाका प्रमुख सुनिल प्रजापतिले उद्घाटन गर्नुभएको थियो ।
प्रतियोगिताको उद्घाटन गर्नुहुँदै प्रमुख प्रजापतिले पुर्खाले सिर्जेको सम्पत्ति हाम्रो कला र संस्कृतिलाई आत्मसात गर्दै भक्तपुरका गौरवपूर्ण धरोहरलाई जस्ताको तस्तै संरक्षण र सम्बद्र्धन गर्ने उद्देश्य अनुसार नपाले काम गर्दै आइरहेको बताउनुभयो ।
महोत्सवमा व्यापक जनसहभागिता परिचालन भएको बताउँदै उहाँले जनताको साथ र सहयोगबाट हुने कामले स्वाभाविक रुपमा सफलता प्राप्त गर्ने बताउनुभयो ।
प्रतियोगितामा सहभागी सम्पूर्णमा धन्यवादज्ञापन गर्दै उहाँले सांस्कृतिक गतिविधिहरुमा नयाँ पुस्ताहरुको सहभागिता उल्लेखनीय रहँदै आएको बताउनुभयो ।
भक्तपुर नगरपालिकाका प्रमुख सुनिल प्रजापति र उपप्रमुख रजनी जोशीको नेतृत्वमा भक्तपुर नपा वडा नं. १ इनागबाट बाँसुरी बाजा प्रतियोगिताको उद्घाटन र्याली सुरु भएको थियो भने प्रतियोगितामा सहभागी टोलीहरुले बाँसुरी बाजा बजाएर नगर परिक्रममा गरी कार्यक्रमस्थलमा पुगेको थियो ।
भक्तपुरका जनताले आफ्नो मूर्त र अमूर्त कला–संस्कृति, भाषा र साहित्यलाई जीवन्तता प्रदान गर्दैछन्’
नारायणमान बिजुक्छेँ (रोहित), अध्यक्ष नेमकिपा
नेपाल पूर्वको एक प्राचीन देश हो । आजसम्म नेपाल र नेपाली जनताले देशका विभिन्न भाषा, कला, संस्कृति, साहित्य तथा आफ्नोपनलाई जोगाएका छन् र सम्वद्र्धन गर्ने काममा निरन्तरता दिंदै छन् । यस पुनित कार्यमा भक्तपुर नगर र जिल्लाका जनता निरन्तर सहभागी भइरहे छन् । भक्तपुरका जनताले आफ्नो मूर्त र अमूर्त कला–संस्कृति, भाषा र साहित्यलाई पनि जीवन्तता प्रदान गर्दै छन् ।
हरेक भाषा, संस्कृति, भेष–भूषा एवं खान–पान तथा वस्तुकलामा समेत तत् ठाउ“को भूगोल र सभ्यताको छाप पाइन्छ । भक्तपुरको वर्तमान कला–संस्कृति तथा सम्पदाहरू संरक्षण र प्रवद्र्धन गर्ने कामलाई नया“ पुस्ताले आफ्नो कर्तव्य ठान्दैछन् । यसकारण, कला र संस्कृतिको मर्मत, सम्भार, पुनःनिर्माण र प्रवद्र्धन कार्यमा भक्तपुर नगरका जनता श्रमदान र आ–आफ्नो गक्षअनुसार चन्दासमेत प्रदान गरी दिन–रात नै सक्रिय छन् । यी कार्य गर्ने प्रेरणाको श्रोत ऐन–कानुन, नाफा र लोभ–लालच होइन वरु ‘देश र जनताको निःस्वार्थरुपले सेवा गर्ने’ कर्तव्यबाट घच्घयाइएको मानवीय भावनाहो ।
सिद्धान्ततः, स्थानीय पालिकाहरू प्रजातन्त्रका आधार हुन् । स्थानीय पालिकाका जनता र जनप्रतिनिधिहरू ‘देश र जनताको निःस्वार्थरुपले सेवा गर्ने’ भावनाबाट प्रेरित नभएका गाउ“, नगर, जिल्ला, प्रदेश र केन्द्रका अनेक निकाय, कार्यालय, विभाग र मन्त्रालयहरूमा भ्रष्टाचार, अनियमितता र अख्तियार दुरुपयोगका अनेक कानुनी र नैतिक प्रश्नहरू उठ्दै छन् । नेपाली जनताका आफ्ना अनुभवहरूले नै बताउ“छन्– राजनैतिक दलहरू र नेताहरूजस्तै शिक्षालयहरू र शिक्षकहरू नै जहिलेसम्म संकिर्ण स्वार्थहरूबाट निर्लिप्त हु“दैनन् तवसम्म देश र जनताको इच्छा र आकांक्षालाई मूर्तरुप दिन सक्ने छैन ।
देशका केही अर्थशास्त्रीहरूले अरुस“ग मागेर देश विकास गर्ने कल्पना गर्छन् तर सो नीति २०–२५ वर्ष पहिले नै नेपालमा असफल भई सकेको हो । मित्र राष्ट्रहरूले नेपाल र नेपाली जनतालाई प्रदान गरेका दर्जनौं आधुनिक कल–कारखाना, उद्योग र सेवाका साधन एक एक गरेर बेच्दै र दुरुपयोग गर्दै निजीकरण गर्दा नेपाली जनतालाई पछुताउनुपर्ने स्थितिमा पु¥याएको ताजा उदाहरण हामीस“गै छ ।
यसकारण, गाउ“, नगर, जिल्ला, प्रदेश र केन्द्रले समेत नेपाल र नेपाली जनतालाई आफ्नो देशलाई आत्मनिर्भर बनाउने भावनाबाट प्रेरित नगरी विदेशीको भर र भनाईमा काम ग¥यौं भने ८० लाख युवाहरू मात्रै विदेशीनुपर्ने होइन वरु योभन्दा अझ बढी दुर्दशा भोग्नुपर्ने अवस्था आउने सम्भावना छ ।
नगरपालिकालाई विकास भई नसकेको राणाकालको सेरोफेरोको पालिकाहरूस“ग दाज्नु अत्यन्त अनुदारवादी विचार देखिने छ । साथै ‘नगर राज्य’ बारे विश्वविद्यालय र महाविद्यालयहरूको विकास स्वयं खुल्ला पुस्तककै विषय हो । यसकारण भक्तपुरका जनता ख्वप विश्वविद्यालयको माग गर्दै आएको लामो समय भयो । यसबारे बुद्धिजिवीहरूबीच छलफल चलाउनु जरुरी छ ।
मानव सभ्यताको अध्ययनको निम्ति विश्वविद्यालयका प्राध्यापकहरू म्युजियम वा संग्रहालयमा कक्षा सञ्चालन गर्छन् । जीवशास्त्रको अध्ययनको निम्ति चिडियाघर वा (जू) पुग्छन् । चित्रकला, वास्तुकला र संस्कृतिको अध्ययनको निम्ति ‘सांस्कृतिक नगर’ मा अध्ययन भ्रमण गर्ने गर्दछन् । तारा मण्डल, ग्रह र आकाशगंगाको अध्ययनको निम्ति हरेक नगरमा प्लानेटोरियम वा नक्षत्र अध्ययनशालाको निर्माण आवश्यक हुन्छ ।
२०४८ सालदेखि नै संसदमा भक्तपुरलाई ‘सांस्कृतिक नगर’ घोषणा गर्ने र सम्भव भएका नगरहरूमा प्लानेटोरियम वा नक्षत्र अध्ययनशाला बनाउनु पर्नेबारे चर्चा चलेको थियो । ‘सांस्कृतिक नगर’ घोषणा नगरेसम्म भवन निर्माणमा सबै नगरमा लागू हुने ऐन–कानुन वाहेक निश्चित शैली र मापदण्ड लागू गर्न जनतालाई शिक्षित गर्नुपर्ने हुन्छ । छलफल र अनुभवको कमीको कारण यसबारे देशले आवश्यक ऐन कानुनको तर्जुमा गर्न पछि परेको अनुमान हुन्छ ।
स्थानीय तहका विकास निर्माण कार्यहरूमा ठेक्का दि“दा ठेकेदारहरू स्थानीय कला–संस्कृति एवं प्राचीन (ऐतिहासिक) सम्पदाबारे ज्ञान नहुने र नाफालाई नै केन्द्र बनाई ठेक्का दि“दा भक्तपुर र अन्य नगर र जिल्लाहरूका कला र सम्पदाहरू अंगभंग हुने र म्हासिने सम्भावना धेरै छन् । त्यसका उदाहरणहरूमध्ये एक यहीं पशुपति महादेव मन्दिर पनि हो । यसकारण यसबारे सरकारका सम्वन्धित निकायको ध्यान जानु आवश्यक छ ।
अन्तमा, भक्तपुर नगरपालिकाका मेयरज्यू, जनप्रतिनिधि साथीहरू, कर्मचारी र सहयोगी सम्पूर्ण साथीहरूलाई ५ दिने भक्तपुर महोत्सवको आयोजना गरी विदेशी मित्रहरू, देशका विभिन्न संघ संस्थाका साथीहरूलाई समेत भक्तपुर नगरको कला, संस्कृति र सम्पदाहरूको संरक्षण र सम्वद्र्धन गर्दै गरेका धरोहरहरूको अध्ययन भ्रमणको अवसर दिनु भएकोमा धन्यवाद दिन चाहन्छु । आशा एवं विश्वास छ– भक्तपुर नगरपालिकाले जनतास“ग एकाकार भई अझ आफ्नो सेवा, कर्तव्य एवं विकास निर्माण कार्यमा नया“ नया“ उपलव्धीहरू प्राप्त गर्ने कार्यमा सफलता प्राप्त गर्नेछ ।
भक्तपुर नगरपालिकाको ‘सांस्कृतिक महोत्सव’ को सिलसिलामा देश र विदेशका धेरै मित्रहरू, साथीहरूस“ग भेटघाट गर्ने अवसर दिनु भएकोमा भक्तपुर नगरका मेयरज्यू, जनप्रतिनिधि साथीहरूमा हार्दिक धन्यवाद दिन चाहन्छु । धन्यवाद ∕
(भक्तपुर नगरपालिकाको आयोजनामा भएको भक्तपुर महोत्सवको उद्घाटन समारोहमा नेपाल मजदुर किसान पार्टीका अध्यक्ष नारायणमान बिजुक्छें (रोहित) ले मंसिर २८ गते व्यक्त गर्नु भएको मन्तव्यको सार – सं.)
